Gospodarka rynkowa jest jednym z najważniejszych mechanizmów działających we współczesnym świecie. W jej ramach działa wiele przedsiębiorstw, które w sposób aktywny uczestniczą w życiu gospodarczym. Działalność gospodarcza jest bowiem podstawowym elementem gospodarki rynkowej, a jej znaczenie w coraz większym stopniu wzrasta w miarę rozwoju nowoczesnych technologii oraz globalizacji. W tym artykule przedstawimy związki między gospodarką rynkową a działalnością gospodarczą oraz omówimy, w jaki sposób przedsiębiorstwa wpływają na rozwój tej gospodarki.
Gospodarka rynkowa – czym właściwie jest?
Gospodarka rynkowa to model gospodarczy, który charakteryzuje się swobodnym i niezależnym działaniem podmiotów rynkowych. W takiej gospodarce to przedsiębiorcy decydują o tym, co produkują, w jakich ilościach i jakie ceny ustalają. Rynek i jego uczestnicy to główni motory napędowe gospodarki rynkowej. Realizacja zasad wolnego rynku zależy m.in. od skuteczności przepisów prawa i ich stosowania, polityki fiskalnej i pieniężnej państwa oraz od poziomu komunikacji i wzajemnej współpracy między przedsiębiorcami.
Ważne słowa: wolność, swobodne działanie, rynek.
W Polsce i na świecie
W Polsce i w większości rozwiniętych krajów gospodarka rynkowa jest podstawowym modelem gospodarczym. W Polsce po zmianach ustrojowych z lat 90. XX wieku bardzo szybko zaczęto wprowadzać zasady wolnego rynku i prywatnej własności. Dzięki temu rynek stał się motorem napędowym wiele gałęzi gospodarki. Wliczając w to szybko rozwijającą się branżę startupową, którą konkurować z rynkami Starego Kontynentu.
W modelu gospodarki rynkowej, państwo jest jedynie regulatorem rynku, który ma za zadanie wspierać przedsiębiorców w ich działalności, chronić prawa konsumentów oraz zapobiegać monopolizacji rynku. Część ekonomistów uważa, że państwo na wolnym rynku powinno ingerować jak najmniej, a przepisy powinny ograniczać się jedynie do ochrony praw podmiotów rynkowych i konsumentów, jak również do walki z korupcją.
Ważne słowa: regulacja rynku, państwo jako regulator, ingerencja, przepisy.
Działalność gospodarcza w gospodarce rynkowej
Działalność gospodarcza w gospodarce rynkowej to rzeczywiste działanie przedsiębiorców na rynku. Główną przesłanką przedsiębiorczości w modelu gospodarki rynkowej jest zysk – przedsiębiorca dąży do tego, aby jego działalność była opłacalna. Realizacja celów działalności gospodarczej zależy od uwarunkowań rynkowych – m.in. od kondycji konkurencyjnej rynku, stanu technologicznego czy zmiennej sytuacji gospodarczej. Ważnym elementem działalności gospodarczej jest podejmowanie decyzji strategicznych, które mają na celu uzyskiwanie przewagi konkurencyjnej i wzrost wartości przedsiębiorstwa.
W gospodarce rynkowej przedsiębiorcy muszą działać skutecznie i elastycznie, aby dostosować swój biznes do potrzeb rynku. Przedsiębiorcy mają szeroką autonomię w kwestii wyboru strategii, której chcą się trzymać, ale muszą jednocześnie uwzględniać oczekiwania klientów i warunki rynkowe. Decyzje biznesowe podejmowane przez przedsiębiorców w gospodarce rynkowej są oceniane na podstawie efektów, jakie przyniosą ich przedsięwzięcia.
Ważne słowa: zysk, uwarunkowania rynkowe, strategie biznesowe, oczekiwania klientów.
Podsumowanie
Gospodarka rynkowa to model gospodarczy, który umożliwia swobodne działanie uczestników rynku przy minimalnym udziale państwa. W gospodarce rynkowej to przedsiębiorcy decydują o produkcji, a skuteczność ich działań zależy od warunków na rynku. Działalność gospodarcza w takim systemie polega na podejmowaniu decyzji biznesowych, których efekty są oceniane na podstawie wyników przynoszonych przez przedsiębiorstwo. W Polsce i na świecie gospodarka rynkowa jest powszechnie stosowanym modelem gospodarczym, wymagającym elastycznego i skutecznego działania ze strony przedsiębiorców.
